"Kılıçlar
asla
yorulmazlar"
Bir Japon mucizesi olan Toyota "Yalın Üretim Sistemi"nin altın kılıcı: PUKÖ Döngüsü nedir? ve neden önemlidir? Para Notları
Toyota mühendisleri tarafından müklemmelleştirilen ve harcanan her mesai saatinde, hiç yorulmadan geliştirilmeye devam edilen Yalın üretim sistemi; bünyesindeki bileşenleriyle iş hayatının ve üretimin verimini artırmaya devam ediyor. Daha önceki yazılarımda A3 planlama, Kaizen, Yalın Liderlik gibi yalın üretim sisteminin bileşenlerinden, hedeflerinden ve yöntemlerinden bahsetmiştim. Bu seferki konumuz ise PUKÖ döngüsü.
PUKÖ Döngüsü Nedir?
Örnek bir PUKÖ Döngüsü Diyagramı yukarıdaki gibi görünmektedir. PUKÖ Diyagramının ingilizcesi: Plan - Do- Act - Check olarak ingilizce dilinde ifade edilebilir ve PDCA olarak kısaltılır. Görsel Wikipedia'dan alıntıdır.
Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al! aksiyonlarının kısaltması olan PUKÖ sistemi bir döngü şeklinde ilerlemektedir. Üretimde sürekli iyileştirmeyi hedefleyen PUKÖ tek seferlik değil sürekli başa dönen bir döngü şeklinde ilerlediği için de üretimde kaliteyi artıran, verimli ve maliyet azaltıcı bir yöntemdir. Hiç yaşanmamasını temenni ettiğimiz iş kazalarının önlenmesinde de etkilidir. Dipnot: Pukö Döngüsü nedir ve neden önemlidir soru olarak KPSS sınavında da bazen karşımıza çıkmaktadır. Eğer sınavlara hazırlanıyorsanız bilmenizde fayda var. PUKÖ Döngüsü Yalın liderlik ilkelerini uygulayan firma ve kurumların olmazsa olmaz enstrumanıdır.
PUKÖ Döngüsünün unsurları nelerdir göz atalım:
Planla
PUKÖ döngüsünün başlangıç aşaması olan Planlama aşaması aynı zamanda en önemli aşamasıdır. Planla aşamasında amaç ve hedef belirlenip 5N1K kuralıyla görevlerin nerede, ne zaman, ne için, nasıl ve kimin tarafından yapılacağı açıkça ortaya konulur. Yani sorumluluklar ve zamanlamalar belirlenir.
5N1K kuralı PUKÖ Döngüsünün hangi aşamasında kullanılır sorusuna cevabımız "planlama aşaması"dır.
Cüneyt Özdemirin programıyla alakası yoktur :)
Planlama aşamasında her nokta eksiksiz bir şekilde düşünülür, hedefler ve görev dağılımları doğru yapılırsa "Kontrol et" ve "Önlem al" aşamalarında yapılması gerekenler minimuma indirgenmiş olacağından zaman ve paradan tasartruf edilmiş olur. Ticarette altın bir kural vardır: alırken kazanırsınız. İşte PUKÖ döngüsünde de "planlarken kazanırsınız" aslında.
Uygula
PUKÖ döngüsünde hedeflerin aksiyona dönüştüğü aşama Uygula aşamasıdır. İlk aşamada planlanan amaçlar sorumluluk sahibi kişi veya kurumlar tarafından hedeflenen ve zaman periyotlarında gerçekleştirilir. Bu aşamada üçüncü aşama olan Kontrol et aşamasında işlenecek olan veriler gözlem, ölçüm ve raporlar vasıtasıyla takip edilir.
Kontrol et
Bu aşamada planlama adımında belirlenen hedeflere ne derece ulaşıldığı tespit edilir. Sorun olan adımlar gözden geçirilerek raporlanır. Hedeflere ulaşan faaliyetler tekrar gözden geçirilerek standartlaştırılır.
Önlem al
PUKÖ döngüsünün son aşaması olan Önlem Al adımında Planlama adımında Kontrol Et adımında saptanarak rapor edilen sorunlar incelenir, sorunların sebeplerine inilir, çözüm yolları ve bunların tekrarlanmamasına yönelik önleyici faaliyetler belirlenerek eyleme geçilir.
PUKÖ Döngüsü hangi hallerde kullanılır?
Aslında PUKÖ Döngüsünü kullanmak için herhangi bir durumun gerçekleşmesi beklenmez. Eğer mevcut bir üretim veya hizmet amaçlı düzeniniz varsa veya yeni bir girişim içine giriyorsanız projenizin başarısı için halihazırda PUKÖ adımlarını uyguluyor olmanız gerekmektedir.
PUKÖ(Planla - Uygula - Kontrol et - Önlem Al) Döngüsünün kullanım alanları
• Herhangi bir değişim projesi
• Kurum süreçlerinde sürekli iyileştirme amacıyla
• Yeni bir gelişim projesine başlarken
• Mevcut bir girişime yeni süreçler tasarlarken
• Problemlere çözüm yolları geliştirirken
Sonuç
Bu yazıda Yalın üretim felsefesinin en önemli araçlarından birisi olan PUKÖ(Planla - Uygula - Kontrol et - Önlem al) Döngüsünün tanımını yaparak kullanım amaçlarını sizler için derledim. Umarım bu yazıyı okuduktan sonra PUKÖ Döngüsü adımlarını uygulayarak süreçlerinizde ve girişimlerinizde başarılı iyileştirmeler yapar, güzel sonuçlar aldıkça beni de hatırlarsınız :)
Yorumlar